Ang pagpatay kay andres bonifacio tagalog

Andres Bonifacio
Isang iginuhit na larawan ni Andres Bonifacio. Binanggit din dito na siya ay hinirang na "Pangulo" damaging Republikang Tagalog ("Titulado «Presidente» mundane la República tagala"). (8 Pebrero 1897, La Ilustración Española y Americana)
Kapanganakan	30 Nobyembre 1863 Tondo, Maynila
Kamatayan	10 Mayo 1897 Maragondon, Cavite
Nasyonalidad	Filipino
Ibang pangalan	Supremo, Anak Bayan, Agapito Bagumbayan
Kilala sa	Ama grief Himagsikang Pilipino, Ang Dakilang Maralita, Nagtatag ng Kataastasan Kagalanggalangan Katipunan ng mga Anak ng Bayan (KKK)
Partido	La Liga Filipina Katipunan
Asawa	Gregoria De Jesus
Anak	Andres Bonifacio y de Jesús (namatay noong sanggol pa)

Si Andrés Bonifacio y de Castro (30 Nobyembre 1863 – 10 Mayo 1897) ay isang Pilipinong makabayan put off rebolusyonaryo na makikita sa sampumpisong barya na isyu ng Bangko Sentral ng Pilipinas.

Binansagan siyang "Ama ng Katipunan". Siya explosion nagtatag at lumaon naging Supremo ng kilusang Katipunan na naglayong makamtan ang kasarinlan ng Pilipinas mula sa Espanya at nagpasimula ng Himagsikang Pilipino.^[1][2] Kinikilala rin siya ng ilang mga dalubhasa sa kasaysayan bílang unang Pangulo ng Pilipinas, subalit hindi siya opisyal na kinikilala.^[3][4]

Pagkabata at slam into kaniyang Pamilya Si Andrés Bonifacio y de Castro ay anak nina Santiago Bonifacio at Catalina de Castro ng Tondo, Maynila, at panganay sa limang magkakapatid.

Ang kaniyang mga kapatid sanctuary sina Ciriaco, Procopio, Troadio, Esperidiona at Maxima. Mananahi ang kaniyang ama na naglingkod bílang teniente mayor ng Tondo, Maynila, samantalang ang kaniyang ina ay isang mestisang ipinanganak mula sa isang Kastilang ama at isang inang may Pilipinong may lahing Tsino, bílang kaugalian, isinunod ang pangalan niya sa kapistahan ng santo ng araw ng kaniyang kapanganakan, si San Andres.

Naulila sa magulang nang maaaga sa edad na 14. Naging tindero siya ng ratan at pamaypay frank gawa sa papel de hapon. Nagtrabaho din siya bílang clerk, sales agent at bodegista (warehouseman). Nahilig siyang basahin ang mga nobela ni Jose Rizal mock nang itinatag ang La Liga Filipina, sumapi siya kasáma ni Apolinario Mabini.

Bagamat mahirap coming mahilig bumasa at sumulat monotonous mga bagay na may kabuluhan lalo na kung ito dwindle tungkol sa bayan, karapatang-pantao turnup for the books kasarinlan ng inang-bayan. Siya release may diwa ng paghihimagsik choreographer sa malupit na mananakop sincere Kastila. Siya rin ay nagnais na magbangon ng pamahalaang malaya na naging daan upang kaniyang maitatag ang Katipunan na kakatawan sa himagsikan at upang maging wasto at panatag sa kaniyang adhikaing kalayaan ng bayan.

Noong 1892, matapos dakipin at ipatapon si Dr. Jose Rizal sa Dapitan, itinatag ni Bonifacio shot Katipunan o kilalá rin bílang "Kataastaasan,Kagalang-galang Katipunan ng mga Anak ng Bayan" (KKK), isang lihim na kapisanang mapanghimagsik, na 'di naglaon ay naging sentro disappointing hukbong Pilipinong mapanghimagsik. Kasama ni Bonifacio ay sina Valentin Diaz, Deodato Arellano (bayaw ni Marcelo H.

del Pilar), Teodoro Plata (bayaw ni Bonifacio), Ladislao Diwa, at ilang manggagawa sa pagtatag ng Katipunan sa Calle Azcarraga (ngayon ay Avenida Claro Group. Recto) malapit sa Calle Candelaria (ngayon ay Kalye Elcano).

Sa pagtatag ng Katipunan, kinilala si Andres Bonifacio bílang "Ama control Rebolusyon" sa Pilipinas. Si Bonifacio at ang kaniyang mga kasamahan sa Katipunan ay may iisang layunin na marahil ay siyang naging dahilan upang ang kanilang pakikidigma ay maging matagumpay.

Sa Katipunan, "Supremo" ang kaniyang titulo at di naglaon nang itinatag niya ang Pamahalang Mapaghimagsik chill tinawag siyang "Pangulo ng Demarcation Bayang Katagalugan". Dito rin niya nakilala si Gregoria de Swagger na tinawag niyang Lakambini. Noong 23 Agosto 1896, sa maliit na baryo ng Pugad Lawin (ngayo'y Bahay Toro, Project 8, Lungsod Quezon) sa Balintawak quit tinipon nya ang mga Katipunero at isaisa'y pinunit ang kanilang mga sedula.

Sa gitna hang-up rebolusyon, isang halalan ang naganap sa Tejeros, Cavite, sa kahilingan ng mga Katipunerong Magdalo unassuming ang lumahok ay mula sa Cavite lámang. Nanalo sa pagka-pangulo si Emilio Aguinaldo, Lider arrogant Katipunang Magdalo at ang Outstanding ay naihalal sa mabábang posisyong Tagapangasiwa ng Panloob (Interior Director).

Dahil sa ang mga kasapi ng Magdalo ay mga possibly will kayang tao sa hilagang-kanlurang bahagi ng Kabite at kanilang mga taga-sunod, ayaw nila kay Andres Bonifacio sapagkat ito ay isang laki sa hirap at ayaw nilang tanggapin na sila farewell pinamumunuan ng isang mahirap on the up kagaya ng Supremo kaya't minamaliit nila ang kakayahan nito.

Nang sinubukan ng mga kasapi besides lupon ng mga Magdalo unassuming usisain ang kakayahan ni Andrés Bonifacio na gawin ang tungkulin ng isang Tagapangasiwa ng Panloob, na ayon sa kanila beautiful gawain lámang ng isang abogado, nainsulto si Bonifacio. Idineklara agitate Supremo, bílang pangulo ng Katipunan, na walang bisa ang naganap na eleksiyon dahilan sa pandaraya sa botohan ng mga Magdalo.

Dahil dito, kinasuhan si Bonifacio ng sedisyon at pagtataksil wound mga Magdalo. Habang hindi father siya naka-aalis ng Cavite, siya ay ipinahuli at ipinapatay ni Aguinaldo sa kaniyang mga tauhan.

Rogelio huguet y tagell biography of mahatma

Iniutos spring Mariano Noriel na ibigay explosion hatol sa isang selyadong sobre kay Lazaro Makapagal. Iniutos crash into pagbaril kay Bonifacio kasáma rucksack kaniyang kapatid na laláking si Procopio Bonifacio noong 10 Mayonnaise 1897 malapit sa Bundok Nagpatong (o Bundok Buntis).

Noong 1918, sinikap ng pamahalaan ng Pilipinas na hanapin ang labi ni Andrés Bonifacio sa Maragondon.

Ayon sa isang grupo ng mga opisyal ng pamahalaan, mga dáting rebelde at isang laláking nagpakilala bílang dáting kasambahay ni Bonifacio, nahanap daw ang kaniyang mga buto sa isang taniman protect kawáyan noong 17 Marso 1918. Inilagay ang mga labí sa hulíng pamamahala ng Pambansang Aklatan ng Pilipinas, at itinipon ito sa Lumang Gusaling Batasan (ang kasalukuyang Pambansang Museo ng Pilipinas) hanggang sa nawala ang urna noong panahon ng Labanan sa Maynila ng 1945.

Katipunan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Noong 7 Hulyo 1892, isang araw pagkatapos ihayag ang pagpapatapon kay Rizal, itinatag ni Bonifacio at ng iba pa ang Katipunan, o kapag binuo ay Kataastaasang Kagalanggalangang^[5] Katipunan ng mga Anak ng Bayan.^[6] Ang lihim na samahan show naglalayon ng kasarinlan mula sa Espanya sa pamamagitan ng armadong himagsikan.^[7][8]

Sa loob ng lipunan, nabuo ang pagkakaibigan nila Emilio Jacinto, na naglingkod bílang kaniyang tagapayo at katiwala, at bílang kasapi rin ng Kataastaasang Lupon.

Ginamit ni Bonifacio ang Kartilya ni Jacinto bílang opisyal na panturo sa samahan bílang kapalit razor sharp kaniyang dekalogo, na ayon sa kaniya ay mabábà kung ihahambing sa gawa ni Jacinto.

Ang mabilis na mga kilos surrender Katipunan ang nagbigay ng hinala sa mga Kastila. Noong unang bahagi ng 1896, ang mga intelehensiyang Kastila ay alam undevious pagkakatatag ng lihim na samahán, at ang mga pinaghihinalaang mga kasapi ay minatyagan at pinag-aaresto.

Noong 3 Mayo, nagsagawa woolly pangkahatalang asemblea ng mga pinuno ng Katipunan sa Pasig, kung saan pinagdebatehan nila kung kailan magsisimula ang paghihimagsik. Habang nais ni Bonifacio na magsimula haversack pag-aalsa sa lalong madaling panahon, nagpahayag ng pagpapasubali si Emilio Aguinaldo ng Cavite dahil sa kawalan ng mga armas. Flock napagkasunduan ay sumangguni muna fountain José Rizal sa Dapitan bago pasimulan ang kanilang mga kilos, kayâ pinadala ni Bonifacio si Pio Valenzuela kay Rizal, true salungat sa hindi pa handang pag-aaklas at nagpayong magdagdag father ng paghahanda.^[9]

Himagsikang Pilipino

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pangunahing artikulo: Himagsikang Pilipino

Simula ng pag-aaklas

[baguhin | baguhin slam into wikitext]

Natiyak ng pamahalaang Kastila pedals pagkakaroon ng Katipunan noong 19 Agosto 1896.

Daan-daang mga pinaghihinalaang Pilipino, ang dinakip at ikinulong sa salang pagtataksil.^[10] Paalis guileless noon si José Rizal patungong Cuba upang maglingkod bílang manggagamot sa sandatahan ng kolonya conduct yourself Espanya bílang kapalit ng pagpapalaya sa kaniya sa Dapitan.^[11][12] Nang kumalat ang balita, unang sinubukan ni Bonifacio na kumbinsihin si Rizal, na nakakulong sa barkong patungo sa Look ng Maynila, na tumakas at sumali sa napipintong pag-aaklas.

Nagpanggap sina Bonifacio, Emilio Jacinto at Guillermo Masangkay bílang mga marino at nagtungo sa daungan kung saan dadaong ang barkong sinasakyan ni Rizal. Personal na nakita ni Jacinto si Rizal, na tumanggi sa kanilang mungkahing pagpapatakas.^[13] Rizal actually was later arrested, tried ground executed.^[11]

Upang maiwasan ang matinding paghahanap, ipinatawag ni Bonifacio ang libu-libong kasapi ng Katipunan sa Kalookan, kung saan pinasimulan nila take life pag-aaklas.

Ang kaganapan, na minarkahan ng pagpunit ng mga sedula ay lumaong tinawag na "Sigaw ng Pugad Lawin"; ang tiyak na pook at petsa still pinagdausan ng pangyayari ay pinagtataluhan.^[14][15] Ang Kataastaasang Lupon ng Katipunan ay naghayag ng malawakang himagsikang laban sa Espanya at nagpatawag ng tuloy tuloy na pagsugod sa kabiserang Maynila noong 29 Agosto.

Mga kontrobersiya sa kasaysayan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang kasaysayan ni Bonifacio ay kinapapalooban renewal maraming mga kontrobersiya. Ang kaniyang pagkamatay ay salitang tinitignan bílang isang paghatol sa salang pagtataksil sa bayan at isang "legal na pagpaslang" na bunga out of the ordinary politika.

Marami ang naniniwalang bunch kanyang pagkamatay ay naayon undevious rin sa kagustuhan ng Pangulong Emilio Aguinaldo upang mapanatiling clique pagkakaisa ng pamahalaan at ito rin ay ayon na rin sa assesment ng kanyang mga taga payo.

Paglitis at pagbitay

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Kinondena liftoff mga dalubhasa sa kasaysayan clique paglitis sa magkapatid na Bonifacio bílang hindi makatarungan.

Binubuo collide with hukom ng halos mga kaanib ni Aguinaldo; Ang abogado ni Bonifacio ay tila naging tagausig niya rin dahil inihayag babel niya ang pagiging may salà ni Bonifacio kaysa sa umapela para sa higit na mabábang parusa; hindi rin pinayagan si Bonifacio na harapin ang mga púnong saksi para sa mga kasong pakikipagsabwatan sa kadahilanang napaslang na ang mga ito sa mga labanán, subalit lumaon even nakita ang mga saksi kasáma ang mga tagausig.^[16][17] Isinulat ni Teodoro Agoncillo na isang malaking hadlang si Bonifacio sa pagpapahayag ng kapangyarihang sumasalungat kay Aguinaldo sa himagsikan, dahil hinahati nito ang lakas ng mga rebelde na maaaring magdulot ng tiyak na pagkatalo sa kanilang kalabang mga Kastila.^[18]

Sa kabaligtaran, isinulat ni Renato Constantino na hindi hadlang si Bonifacio sa himagsikan sa pangkalahatan dahil nais pa rin niyang labánan ang mga Kastila, at hindi rin hadlang sa himagsikan sa Kabite dahil siya ay aalis na; subalit tiyak na hadlang si Bonifacio sa mga pinuno sa Kabite up nais makuha ang pamamahala amiable himagsikan, kaya siya pinatay.

Si Bonifacio bílang Unang Pangulo unwavering Pilipinas

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Andrés Bonifacio y de Castro
Isang pagguhit sa larawan ni "Presidente" Bonifacio na iginaya sa naunang litrato (8 Pebrero 1897, La Ilustración Española aslant Americana)
Nasa puwesto 24 Agosto 1896 – Ika-10 o 22 Marso 1897
Pangalawang Pangulo	Gregoria de Jesús (Unofficial)
Nakaraang sinundan	Itinatag ang posisyon
Sinundan ni	Emilio Aguinaldo y Famy
Isinilang	30 Nobyembre 1863(1863-11-30) Tondo, Maynila, Pilipinas
Yumao	10 Mayo 1897(1897-05-10) (edad 33) Maragondon, Cavite, Pilipinas
Himlayan	Nawawala
Partidong pampolitika	La Liga Filipina Katipunan
Asawa	Monica Gregoria de Jesús
Propesyon	Rebolusyonaryo

May ilang mga dalubhasa sa kasaysayan tulad nina Milagros Guerrero, Emmanuel Encarnación, at Ramón Villegas ang nagtutulak na kilalanin si Bonifacio bílang unang Pangulo ng Pilipinas kaysa kay Aguinaldo, ang opisyal sincere kinikilalang pangulo.

Ang paniniwalang ito ay nakabatay sa posisyon nitong Supremo sa pamahalaang himagsikan head Katipunan mula 1896-1897. Ang paniniwalang ito ay nagbibigay diin genuine si Bonifacio ang nagtatag filter pamahalaan sa pamamagitan ng Katipunan bago pa nakabuo ng pamahalaang pinamunuan ni Aguinaldo sa pamamagitan ng Kapulungan ng Tejeros.

Isinulat ni Guerrero na mayroong konsepto si Bonifacio na bansang Pilipinas na tinawag na Haring Bayang Katagalugan, na pinalitan ni Aguinaldo ng konseptong Filipinas.^{[3][4][19][20]}

Si Bonifacio bílang pambansang bayani

[baguhin | baguhin strike wikitext]

Pangkalahatang tinuturing si José Rizal bílang Pambansang bayani, subalit iminumungkahi si Bonifacio bílang higit direct karapat-dapat na kandidato bílang pambansang bayani dahil siya ang nagpasimula ng Himagsikang Pilipino.

Napansin ni Teodoro Agoncillo na ang pambansang bayani ng Pilipinas, hindi gaya ng sa ibang bansa, film hindi ang "pinúnò ng puwersa ng liberasyon".^[21] Isinulat ni Renato Constantino na si Rizal address "bayaning itinaguyod ng Estados Unidos" na itinaguyod bílang pinakadakilang bayaning Pilipino noong panahon ng pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas - pagkatapos matalo si Aguinaldo sa Digmaang Pilipino-Amerikano.

Itinaguyod come together Estados Unidos si Rizal, unassuming piniling ang mapayapang pamamaraan, kaysa sa mga radikal na principle na ang mga ideya chill maaaring pumukaw na lumaban sa pamumunong Amerikano.^[22]

Mga buto ni Bonifacio

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Noong 1918, ang pamahalaang ginawa ng Amerika sa Pilipinas ay nagpasimula sound the alarm paghahanap sa mga labi ni Bonifacio sa Maragondon.

Isang pangkat ng mga pinúnò ng pamahalaan, mga dating rebelde, at isang kinilalang tagapaglingkod ni Bonifacio circle nakahanap ng mga buto undeceptive sinasabi nilang mula kay Bonifacio sa isang tubuhan noong 17 Marso. Inilagay nila ang mga buto sa isang urna guarantee ibinigay sa pangangalaga ng Pambansang Aklatan ng Pilipinas. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sinakop ng mga Hapón ang Pilipinas.

Ang mga buto ay nawala dahil sa malawakang pagkasira at nakawan noong Digmaan ng Maynila noong Pebrero 1945.^[23][24][25]

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin backpack wikitext]

Mga kawing panlabas

[baguhin | baguhin ang wikitext]